เยี่ยมเยียนคริสตังค์ที่เวียดนาม

ประเทศเพื่อนบ้านหนึ่งที่มีอิทธิพลต่อประเทศกัมพูชา คือ ประเทศเวียดนาม ซึ่งแม้จะเป็นประเทศคอมมิวนิสต์ แต่ก็เปิดให้มีการยอมรับความเชื่อทางศาสนา หลักๆ คือ ศาสนาพุทธ ศาสนาคริสต์ และศาสนาอื่นๆ ซึ่งถ้ามองพระศาสนจักรในเวียดนาม จะเห็นว่า พวกเขายังคงรักษาธรรมประเพณีคาทอลิกได้เป็นอย่างดี แม้บางแห่งอาจมีความตึงเครียดบ้าง

ผมเดินทางไปธุระที่เวียดนามบ่อยๆ อย่างต้นปีนี้ ได้ไปประชุม สมณองค์กรเพื่อการแพร่ธรรมของกลุ่มเอเซียและโอเชียเนีย ที่ สังฆมณฑลซวงล๊อค(Xuan Loc) สังฆมณฑลที่ใหญ่เป็นอันดับต้นๆของประเทศเวียดนาม แต่เที่ยวนี้… ผมไปเยี่ยมครอบครัวสัตบุรุษ ที่เป็นสัตบุรุษของผมในพนมเปญ ชวนไปเยี่ยมลูกหลาน ญาติพี่น้อง ที่จังหวัดไตนิญ(Tây Ninh) ซึ่งจังหวัดนี้ ผมเพิ่งมาเป็นครั้งแรก

ผมมีเวลาสั้นๆ เพียงสองวันที่ไตนิญ แต่ก็ได้ประสบการณ์มากมาย ได้ออกจากสภาพบรรยากาศในเมืองหลวง ออกมาดูสภาพบ้านเมืองในชนบทของเวียดนาม

หลังจากข้ามแดนเลี้ยวขึ้นไปทางเหนือนิดหน่อย จังหวัดนี้มีชื่อเสียงทางประวัติศาสตร์กับกัมพูชา เพราะเป็นจังหวัดแรกๆที่เขมรแดง ได้ตัดสินใจเข้าตีเพื่อต้องการแผ่นดินแขมร์กรอม คือ จังหวัดในดินแดนเวียดนามใต้ ในปัจจุบัน กลับคืนมาเหมือนดังในอดีต

เมื่อตอนรัฐบาลลอนนอล ออกนโยบาย “ฟันญวน”(กับญวน) ชาวเวียดนามในกัมพูชาต้องหนีตาย ข้ามแดนกลับมาในเวียดนามมากมาย คาทอลิกในกัมพูชากว่า 90% ซึ่งในสมัยนั้นเป็นชาวเวียดนามเสียส่วนใหญ่ ก็ต้องปิดวัดกลับมาเวียดนาม

คาทอลิกจาก จ.กำปงจาม จังหวัดในภาคอีสานของกัมพูชา ซึ่งสมัยก่อนอาศัยอยู่ในสวนยาง มีวัดหลายแห่ง ก็อพยพหนีมาอยู่ที่ จ.ไตนิญนี้มากมายเช่นกัน พวกเขาได้รวมกันสร้างวัด ตั้งกลุ่มคริสตชนเป็นของตนเอง โดยพยายามปรับตัวกับสภาพแวดล้อมใหม่ และส่วนใหญ่ก็อาศัยอยู่ต่อกันมาจนถึงทุกวันนี้ แต่ก็มีบางส่วนกลับไปอยู่กัมพูชาอีกเหมือนกัน

สิ่งที่เป็นแลนด์มาร์คน่าสนใจของจังหวัดนี้คือ การเป็นศูนย์กลางของศาสนาหนึ่ง ที่กำเนิดในเวียดนาม คือ “กาวด๋าย” (Cao Đải) ที่เป็นการรวมหลักความเชื่อ ของสามศาสนาไว้ด้วยกันคือ ศาสนาพุทธ ศาสนาคริสต์ และลัทธิเต๋า สัญลักษณ์ของศาสนานี้คือ รูปดวงตาซ้ายของพระเจ้า เป็นดวงตาแห่งพระญาณเอื้ออาทร มีพิธีกรรม แต่ไม่มีโครงสร้างที่ชัดเจน มีพิธีกรรมที่รวมเอาวันสำคัญของศาสนาต่างๆ ไปใช้ด้วย อย่างเช่น วันคริสต์มาส ก็ถือว่า เป็นบุญที่ยิ่งใหญ่วันหนึ่ง เป็นต้น

คาทอลิกที่นั่นบอกว่า ที่นี่เป็นเหมือนวาติกันหรือศูนย์กลางของศาสนานี้ ซึ่งผมได้มีโอกาสเข้าไปในมหาวิหารของพวกเขา ซึ่งมีศีลปแบบจีนอยู่มาก รูปทรงเหมือนโบสถ์ยุโรป น่าสนใจที่ประเทศคอมมิวนิสต์ แต่ผู้คนส่วนหนึ่ง ก็ยังแสวงหาความหมายของชีวิตแบบเหนือธรรมชาติ และหลักธรรมให้ทำดี มีพระเป็นสามองค์เป็นที่ยึดเหนี่ยวจิตใจ

กลับมาที่คาทอลิกที่นี่ไตนิญ บางส่วนมาจากเวียดนามเหนือ ในสมัยที่เวียดนามมีสองส่วน และบางส่วนหนีมาจากจ.กำปงจาม กัมพูชา วัดคาทอลิกมีแต่ไม่ค่อยใหญ่นัก จังหวัดนี้อยู่ในสังฆมณฑล ฟูเกื่อง ซึ่งครอบคลุมหลายจังหวัด วัดคาทอลิกไม่ค่อยมีวัดใหญ่ๆ เหมือนทางใต้ แต่ก็มีกระจัดกระจายอย่างมีนัยยะสำคัญ ผมได้เข้าไปวัดพระแม่มารีย์ ซึ่งก่อเกิดเป็นชุมชนได้ 70 กว่าปีแล้ว มีพระสงฆ์ เปลี่ยนไปหลายองค์ เจ้าอาวาสองค์ปัจจุบัน ดูแลวัดแห่งนี้คนเดียว ไม่มีซิสเตอร์หรือนักบวช ดูแลสองวัด

จังหวัดนี้เป็นพื้นที่ราบ แต่มีจุดหน้าสนใจ คือ ภูเขาโดดๆ ที่ตั้งอยู่ไม่ไกลจากตัวเมือง ชื่อ ภูเขาบาเดน(Ba Den) ที่สูงเด่นตระหง่าน ดูสวยงามยามมีเมฆลอยอยู่รอบๆ ด้านบนได้รับสัมปทาน จากเอกชน พัฒนาเป็นแหล่งท่องเที่ยว มีกระเช้าขึ้นไปด้านบน สนนราคาราวสองพันบาท ซึ่งพัฒนาเป็นจัดเป็นสถานที่ท่องเที่ยวทางศาสนาพุทธ มีพระพุทธรูปปางโปรดสัตว์ องค์ใหญ่ และองค์เล็ก อยู่บนน้ำตกเทียม มีลานพระศรีอาริย์ หรือพระสังคจาย บ้านเรา มีการแสดงน้ำพุหลายรอบ มีร้านขายอาหารมากมายทั้งตีนเขาด้านล่าง และด้านบน

ผมพักที่วัด และได้พบกับคุณพ่อเจ้าอาวาส พยายามให้ผมถวายมิสซาเป็นภาษาเวียดนาม แต่ผมก็ขอร่วมอย่างเดียว แต่ได้พูดแนะนำตัวบ้าง คุณพ่อเป็นคนอัธยาศัยดี และนำหนังสือที่ระลึกการเสด็จของพระสันตะปาปาที่มาเยือนไทยมาให้ผมดูด้วย เพราะท่านได้ไปร่วมเหมือนกัน มิสซาประจำวันที่นี่ ยังถือว่าช้ากว่าที่อื่นนิดหน่อย คือ ตีห้า มาวัดกันประมาณสี่สิบกว่าคน ผมเห็นความเชื่อของพวกเขา ก็ยังอดทึ่งใจไม่ได้ เพราะถ้าเป็นบ้านเรา เวลานี้พวกเรายังไม่ตื่นกันเลย

ผมกลับมาก็ได้คิดว่า การปลูกฝังความเชื่อ ต้องลงให้ถึงใจจริงๆ การปฎิบัติศาสนกิจ ต้องออกมาจาก ความต้องการภายในจิตใจ การกลับใจโดยหวังความช่วยเหลือและสิ่งตอบแทน ไม่สามารถทำให้ความเชื่อหยั่งลึกได้ การสัมผัสความรักของพระเจ้าอย่างแท้จริง จะทำให้การดำเนินชีวิตมีความหวัง ความเชื่อ และความรัก ขอพระเจ้าประทานพระพรพี่น้องทุกท่าน

หลังจากนั้น ก็เตรียมตัวมาประชุมที่เมืองไทย กับคณะที่ปรึกษาของคณะธรรมทูตไทย (8-9/8/24) เพื่อเตรียม “สมัชชาสามัญ2025” ของคณะธรรมทูตไทย ที่จะจัดกันอีกครั้งหนึ่งในเดือนมกราคม 2025นี้ เพื่อเลือกตั้งอธิการเจ้าคณะธรรมทูตไทยคนใหม่ และได้พูดคุยเรื่องต่างๆ เกี่ยวกับการงานของคณะ

อนาคตของคณะเกี่ยวกับเรื่องสมาชิก แม้จะมีผู้ที่ป่วยไม่สามารถทำงานได้เต็มที่ แต่เรื่องที่เป็นความหวังที่ดีของเราคือ เรื่องกระแสเรียกของผู้สนใจเข้าเป็นสมาชิกคณะ ซึ่งตอนนี้เราสามเณรของคณะ 10ท่าน เรียนอยู่แสงธรรม 9 ท่านและที่ไต้หวัน 1 ท่าน ส่วนผู้สนใจตอนนี้มี 4-5 ท่าน

ในวันสมโภชพระนางมารีย์ได้รับเกียรติยกขึ้นสวรรค์ และเป็นวันถวายประเทศไทย แด่พระแม่ ที่บ้านเณรใหญ่แสงธรรม (10/8/24) คณะธรรมทูตไทยได้รับการบวชสังฆานุกรหนึ่งท่านคือ ยอห์น ภาสกร แซ่ชี จากสังฆมณฑลนครสวรรค์, และได้รับการแต่งตั้ง เป็นผู้ช่วยพิธีกรรม คือ บร. สเตเฟน พิรุณ แซ่จัง, เป็นผู้อ่านพระคัมภีร์คือ บร.มอแล คะหล่า ทำให้มีความหวังว่า ต่อจากนี้ทุกปี จะมีบวชพระสงฆ์ของคณะธรรมทูตไทยอย่างต่อเนื่อง

ผมต้องขอคำภาวนาของพี่น้อง ผ่านทางคำวิงวอนของพระแม่ เพื่อกระแสเรียกแห่งการเป็นนักบวช และพระสงฆ์ในประเทศไทย และโดยเฉพาะของคณะธรรมทูตไทย เพื่อจะได้มีผู้รับใช้ไปประกาศพระวรสาร แด่คนต่างศาสนาต่อไป

ก่อนจบเรื่องงานก่อสร้างวัดที่พนมเปญ งานคืบหน้าไปถึงงานบริเวณรอบวัด มีวางระบบระบายน้ำ และงานระบบต่างๆภายใน และกำลังจะจบงานกระเบื้อง ตอนนี้ถ้าพี่น้องอยากมีส่วนร่วมทำบุญหินอ่อนในเขตศักดิ์สิทธิ์ และบันไดหินด้านหน้าวัด อาจร่วมบริจาคได้ที่ คพ.ชัชชัย รวมอร่าม TTB 213-2-38029-2 งบประมาณ 1,450,000 บาท และสิ้นเดือนนี้ จะเริ่มมีงานกระจกหน้าต่างเข้ามาแล้วครับ ขอขอบคุณพี่น้องที่สนับสนุนงานธรรมทูต ผ่านทางคณะธรรมทูตไทย ในทุกๆที่ ขอพระอวยพรพี่น้องด้วยเทอญ