งานอภิบาลและแพร่ธรรมเขตอำเภอแม่จัน จังหวัดเชียงราย

ประวัติศูนย์คาทอลิกแม่จัน จังหวัดเชียงราย

แรกเริ่มเดิมทีกลุ่มคริสตชนแม่จัน เป็นกลุ่มคริสตชนคนจีนที่อพยพมาทำการค้าขายที่บริเวณตลาด อ.แม่จัน ประมาณ 3 – 4 ครอบครัว ประมาณ 50 กว่าปีมาแล้ว ตอนนั้นวัดแม่พระบังเกิดเชียงราย ยังไม่มี คุณพ่อฝรั่งจาก อ. พาน ได้มาทำมิสซาให้ 2 เดือนต่อครั้งที่บ้านของอาซิ้ม สือซำฮวด ซึ่งเป็นคนที่ร่ำรวยที่สุดในตลาดแม่จัน จากนั้นครอบครัวของลุงประเทือง และป้าตุ๋ย ขลุ่ยประเสริฐ และพี่น้องของป้าตุ๋ย ได้แก่ ลุงน้อย และน้อย ได้มาซื้อที่ทำเกษตรกรรม และทำงานในโรงสี คุณพ่อฝรั่งจากเมืองพาน ต้องขี่มอเตอร์ไซด์มาทำมิสซาให้ ด้วยความยากลำบาก เพราะถนนหนทางยังไม่ดี ยังเป็นป่าและเปลี่ยวมากๆ คุณพ่อท่านนี้เห็นว่า คริสตชนได้มีมากขึ้นแล้ว ประมาณ 7 – 8 ครอบครัว จึงได้ซื้อที่ดินไว้แปลงหนึ่ง ตรงบริเวณโรงเรียนศึกษาสงเคราะห์แม่จัน เพื่อจะได้สร้างวัดที่นี้ซึ่งตอนนั้นยังไม่มีวัดที่เชียงราย คุณพ่อท่านนี้ได้ซื้อไม้มาเตรียมที่จะสร้างวัด ซึ่งคุณพ่อท่านนี้ได้บุกเบิกมานอนเฝ้าไม้ ยังไม่มีไฟ ทำด้วยตนเองแล้วต่อมามีตำรวจมาจับคุณผลที่สุดจึงไม่ได้สร้าง ต่อมาคุณพ่อเจ้าอาวาสเมืองพาน คุณพ่อแวร์เดียร์ ก็ยังมาทำมิสวาให้ที่บ้านสื่อซำอวด แม่จันเป็นประจำก็มีความตั้งใจจะสร้างวัดขึ้นมา โดยให้ครอบครัวป้าตุ๋ย และลุงเทืองช่วยดูแลที่วัด และเตรียมที่จะสร้างตรงบริเวณโรงเรียนศึกษาสงเคราะห์แม่จันนี้ ลูกสาวคนโตของป้าตุ๋ยและลุงเทือง คุณพ่อแวร์เดียร์เป็นผ็โปรดศีลล้างบาป ให้ที่บ้านสื่อซำฮวด บัดนนี้อายุได้ 51 ปี แล้วก็เป็นอันว่าไม่ได้สร้าง เนื่องจากครอบครัวป้าตุ๋ยและลุงเทือง ย้ายกลับไปบ้าแป้ง และตอนนั้นที่ตลาดแม่จันเกิดไฟไหม้ในตลาด ทำให้บ้านของครอบครัวคริสตังโดนไฟไหม้ไปด้วย ไม่นานชาวบ้านก็แตกกระจัดกระจายไปที่ต่างๆ และครอบครัวป้าตุ๋ยก็กลับมาอยู่ใหม่เมื่อ 30 กว่าปีก่อนคริสตังที่เหลืออยู่ที่ อ. แม่จันนี้ ก็ได้ไปเข้าวัดที่แม่พระบังเกิด เชียงราย โรงเรียนสันติวิทยา และสมัยของคุณพ่อลูสซี่ พระคุณเจ้าก็ได้มอบที่ดินที่ติดกับโรงเรียนศึกษาสงเคราะห์แม่จัน เพื่อทำให้เกิดประโยชน์ โดยสร้างเป็นบ้านพักครู เพื่อแลกกับเอกสารที่ดินที่เชียงราย

      และเมื่อสมัย คุณยอห์น บัปติสต์ บัญชา วงษ์วุฒิพงษ์ ได้ขึ้นมาทำงานในฐานะมิสชันนารี่ไทย ให้มาแพร่ธรรมกับชาวไทยภูเขาทางภาคเขตภาคเหนือ โดยเริ่มต้นทำงานกับชนเผ่าเย้า คุณพ่อเจ้าคณะขอให้อยู่ลำปาง 3 เดือน เพื่อเรียนภาษาเย้า และจะมารับผิดชอบดูแลหมู่บ้านเย้าทางเชียงราย อันได้แก่ เขต อ. แม่จัน และเขต อ. เมือง ซึ่งคุณพ่อทางลำปางเป็นผู้ดูแล จะยกมอบหมู่บ้านเย้าทางแถบนี้ให้ ซึ่งเป็นเวลากว่า 8 ปีมาแล้ว ผมก็ได้มาหมู่บ้านทางแถบนี้บ่อยๆ แต่ผมก็ยังไม่อยากรับผิดชอบ ขอใช้เวลาสำรวจหมู่บ้านเย้าในประเทศไทยตามจังหวัดต่างๆ ไปเรียนภาษา วัฒนธรรม เป็นครู ตชด. และสำรวจทำแผนที่หมู่บ้านเย้าต่างๆ ในประเทศไทย และเปิดตัวตามหมู่บ้านให้รู้จักศาสนาคริสตัง (คาทอลิก)

        และเมื่อประมาณ 4 ปีที่แล้ว ผมได้รู้จักกับครอบครัวของป้าตุ๋ยและลุงเทือง ได้มีโอกาสทำมิสซาฉลองปีใหม่กันที่บ้านของเขา ซึ่งผมมาช่วยจัดงานคริสมาสในหมู่บ้านเย้าทางแถบนี้ และได้พบกัน จากนั้นผมก็คิดว่า จะตั้งหลักเสียที โดยจะอยู่ในหมู่บ้านเย้าที่ทางลำปางให้รับผิดชอบต่อ หรือจะอยู่ในเมืองเพื่อเป็นศูนย์กลางให้หมู่บ้านต่างๆ ที่มาติดต่อได้สะดวกทุกหมู่บ้าน เด็กๆ จะได้มาเรียน และจากนั้น ผมก็ได้มาเช่าบ้านอาศัยอยู่และทำมิสซาทุกอาทิตย์ให้กับคนไทย คนเมือง ที่อยู่ในเขต อ.แม่จัน เป็นคริสตังเก่าที่อพยพมา ทำมาหากินที่นี่ และผมกับคุณพ่อเปา ก็ได้เริ่มเสาะหาที่ดิน โดยได้รับการสนับสนุนจากคุณพ่อยัง ดังโตแนล อธิการคณะธรรมทูตไทยในเวลานั้น มาแมร์ฟรังซัวส์ ธีรานันท์ เจ้าอธิการคณะเซนต์ปอลเดอชาร์ตและคุณนันทิยา วรรณชัยวงศ์ ได้ซื้อที่ที่เป็นเนินเขาที่บริเวณแม่จัน เพื่อจะทำเป็นวัด และเป้นศูนย์กลางการแพร่ธรรมในเขตบริเวณประมาณ 8 ไร่กว่า

       และถึงเวลานี้ก็ประมาณ 4 ปีมาแล้ว ที่เมล็ดพันธ์แห่งความเชื่อได้ถูกหว่านลงในหมู่บ้านต่างๆ พร้อมที่จะเปิดตัวต้อนรับข่าวดีของพระคริสตเจ้า ซึ่งเจริญเติบโตขึ้นอันมากมี 20 กว่าหมู่บ้าน และมีวัดในหมู่บ้าน 12 วัด โดยที่นี่เป็น วัดนักบุญสเตเฟนที่ได้สร้าง เพื่อถวายเกียรติแด่พระเจ้า โดยจะเป็นวัดแม่ของหมู่บ้านต่างๆ และเป็นศูนย์คาทอลิกคาทอลิกแม่จัน เป็นศูนย์กลางการแพร่ธรรมในเขตนี้ โดยมีหลายชนชาติพันธุ์ มีคนไทยสายเลือดจีน ญวน ที่เป็นคริสตังดั้งเดิมที่อพยพมาตั้งรกรากที่นี่ คนเมืองท้องถิ่น ชาวเมี่ยน (เย้า) ชาวอาข่า (อีก้อ) ชาวลาหู่ (มูเซอ) และชาวลีซอ

รายชื่อโบสถ์และที่อยู่ ในความผิดชอบ เขตวัดนักบุญสเตเฟน ศูนย์คาทอลิก อ.แม่จัน

1. วัดนักบุญสเตเฟน ศูนย์คาทอลิก อ. แม่จัน 364 หมู่ 7 ต.ป่าตึง อ.แม่จัน จ. เชียงราย 57110
2. วัดแม่พระรับสาร บ้านเย้าโป่งป่าแขม หมู่ 20 ต.ป่าตึง อ.แม่จัน จ. เชียงราย 57110
3. วัดแม่พระราชินีแห่งครอบครัว บ้านนิคมโค้งงาม หมู่ 5 ต.ป่าซาง อ. แม่จัน จ. เชียงราย 57110
4. วัดแม่พระปฎิสนธินิรมล บ้านป่าเมี้ยง แม่เปิม หมู่ 9 ต.ป่าตึง อ. แม่จัน จ. เชียงราย 57110
5. วัดพระตรีเอกภาพ บ้านปางตะไคร้ หมู่ 7 ต. ห้วยชมพู อ.เมือง จ. เชียงราย 57000
6. วัดนักบุญอัลแบรี กอเกรซี เกรลี มรณสักขีแห่งประเทศจีน บ้านห้วยแก้ว หมู่ 8 ต.ห้วยชมพู อ.เมือง จ. เชียงราย 57000
7. วัดนักบุญเปาโล บ้านห้วยแม่เลี่ยม หมู่ 3 ต. ห้วยชมพู อ.เมือง จ. เชียงราย 57000
8. วัดแม่พระทรงบังเกิด บ้านผาลั้ง หมู่ 4 ต. ห้วยชมพู อ.เมือง จ. เชียงราย 57000
9. วัดนักบุญยอแซฟกรรมกร บ้านปางริมกรณ์ หมู่ 10 ต. ห้วยชมพู อ.เมือง จ. เชียงราย 57000
10. วัดนักบุญอันนา บ้านป่าห้า หมู่ 10 ต. ป่าซาง อ. แม่จัน จ. เชียงราย 57000
11. วัดนักบุญยอห์น อัครสาวก บ้านห้วยส่านใหม่ หมู่ 8 ต. แม่สลองใน อ. แม่ฟ้าหลวง จ. เชียงราย 57100
12. วัดนักบุญเปโตร บ้านอาโย๊ะอนามัย หมู่ 7 ต. แม่สลองใน อ. แม่ฟ้าหลวง จ. เชียงราย 57100
13. วัดนักบุญหลุยส์ บ้านบ่อทอง (บ้านเซนต์หลุยส์) ต. ป่าตึง อ. แม่จัน จ.เชียงราย 57110
14. บ้านห้วยส่านเก่า – กลาง วัดนักบุญยอห์น มารีย์เวียนเนย์
15. บ้านรุ่งเจริญ วัดนักบุญยอห์น บัปติสต์

รายชื่อหมู่บ้านคาทอลิกที่ยังไม่มีโบสถ์ ในความรับผิดชอบเขตวัดนักบุญสเตเฟน ศูนย์คาทอลิก อ. แม่จัน

1. บ้านแม่คำ ขึ้นกับวัดนักบุญสเตเฟน ศูนย์คาทอลิก อ. แม่จัน
2. บ้านตาดทอง ขึ้นกับวัดนักบุญสเตเฟน ศูนย์คาทอลิก อ. แม่จัน
3. บ้านสันโค้ง ขึ้นกับวัดนักบุญสเตเฟน ศูนย์คาทอลิก อ. แม่จัน
4. บ้านจอป่าคา ขึ้นกับวัดนักบุญสเตเฟน ศูนย์คาทอลิก อ. แม่จัน
5. บ้านแสนใจพัฒนา ขึ้นกับวัดนักบุญเปโตร บ้านอาโย๊ะอนามัย
6. บ้านเล่าหลู่ ขึ้นกับวัดแม่พระรับสาร บ้านโป่งป่าแขม
7. บ้านเล่าชีก๋วย ขึ้นกับวัดแม่พระรับสาร บ้านโป่งป่าแขม
8. บ้านป่าเมี้ยง นิคม ขึ้นกับวัดแม่พระราชินีแห่งครอบครัว บ้านนิคมโค้งงาม
9. บ้านเล่าสิบ ขึ้นกับวัดแม่พระราชินีแห่งครอบครัว บ้านนิคมโค้งงาม
10. บ้านปางขอน ขึ้นกับวัดพระตรีเอกภาพ บ้านปางตะไคร้
11. บ้านป่ากอดำ กลุ่มชาวเย้าที่อพยพลงมาอยู่ในเมือง อ. แม่ลาว จ. เชียงราย
12. บ้านหนองจิ้น ขึ้นกับวัดนักบุญสเตเฟน ศูนย์คาทอลิก อ. แม่จัน

งานกิจกรรมของศูนย์คาทอลิก อ. แม่จัน

1 การอบรมและประชุมครูคำสอนและตัวแทนผู้นำสวดตามหมู่บ้านต่างๆ ในเขตวัดนักบุญสเตเฟน

เนื่องด้วยการประกาศข่าวดีให้กับชาวไทยภูเขาเผ่าต่างๆ ที่ข้าพเจ้าได้รับมอบหมายจากคณะธรรมทูตไทยและสังฆมณฑลเชียงใหม่ ในเขตจังหวัดเชียงราย และอำเภอแม่จัน อันได้แก่ เผ่าเย้า เผ่าอาข่า เผ่าลาหู่ ณ เวลานี้ได้บังเกิดผล มีคนสนใจเป็นอันมาก หลายหมู่บ้านกำลังต้องการผู้นำสวด ครูคำสอน ที่พูดภาษาของตน เพื่อความเข้าใจในข่าวดีที่ลึกซึ้ง ดังนั้นจึงจำเป็นอย่างยิ่งที่จะต้องมีการอบรมผู้นำสวด ตัวแทนหมู่บ้าน ครูคำสอน เพื่อศึกษาพระคัมภีร์ และปรึกษาหารือร่วมกัน เป็นประจำทุกเดือน

วัตถุประสงค์

1. เพื่อสร้างผู้ร่วมงานในแต่ละหมู่บ้านสำหรับนำชาวบ้านสวดภาวนา อ่านพระคัมภีร์ และแบ่งปันพระคัมภีร์ทุกๆอาทิตย์ได้อย่างถูกต้อง
2. เพื่อผู้นำสวด ครูคำสอน จะได้ลึกซึ้งใจพระวาจาของพระเจ้า เป็นพวกแรก และสามารถไปแบ่งปันให้กับชาวบ้านด้วยวาจาและกิจการ
3. เพื่อผู้นำสวด ครูคำสอน สามารถเป็นผู้นำอ่านพระคัมภีร์ นำสวด ขับร้องเพลงสรรเสริญพระเจ้า เป็นภาษาของตนในทุกๆวันอาทิตย์ หรือในวันอาทิตย์ที่พระสงฆ์ไม่สามารถไปถวายมิสซาได้
4. เพื่อฝึกฝนให้ผู้นำสวด ครูคำสอน ให้สามารถอ่าน สวดภาวนา ขับร้องเพลง ตอบรับมิสซาเป็นภาษาของตนได้ และสามารถถ่ายทอดให้ชาวบ้านได้
5. เพื่อปรึกษาหารือ เกี่ยวปัญหาที่เกิดขึ้นในแต่ละหมู่บ้าน และหาแนวทางในการแก้ไขปัญหานั้นร่วมกัน

วิธีการดำเนินงาน

1. คัดเลือกผู้นำสวด ครูคำสอน ที่มีความประพฤติดี เป็นที่ยอมรับของชาวบ้าน มีน้ำใจดีในการรับใช้พระเจ้า หมู่บ้านละ 1-2 คน ให้มาเข้ารับการอบรมพระคัมภีร์ทุกเดือน
2. จัดอบรมพระคัมภีร์เดือนละ 1 ครั้งๆ ละ 2 วัน ตั้งแต่เวลา 09.00-15.00 น.
3. อธิบายพระคัมภีร์ของวันอาทิตย์ 4 สัปดาห์ล่วงหน้า ทั้ง 3 บท แนวทางในการแบ่งปันพระวาจาและการประยุกต์ใช้ในชีวิตประจำวัน
4. ปรึกษาหารือปัญหาที่เกิดขึ้นในหมู่บ้าน และหาแนวทางแก้ไขปัญหาอย่างถูกต้อง
5. ซ่อมขับร้องเพลงและบทตอบรับในพิธีมิสซาบูชาขอบพระคุณเป็นภาษาของตนเอง

ผลที่คาดว่าจะได้รับ

1. ในแต่ละหมู่บ้านจะได้มีผู้นำสวด และครูคำสอน ในการนำสวดภาวนา อ่านพระคัมภีร์ และอธิบายพระคัมภีร์ได้อย่างถูกต้อง ทุกๆอาทิตย์
2. บรรดาผู้นำสวด และครูคำสอน จะได้มีความลึกซึ้งในความเชื่อมากขึ้น อาศัยพระคัมภีร์ที่พวกเข้าได้ศึกษา และสามารถที่จะเป็นแบบอย่างคริสตชนที่ดีให้แก่ชาวบ้าน ด้วยกิจการและวาจา
3. บรรดาผู้นำสวด และครูคำสอน จะสามารถเป็นผู้นำอ่านพระคัมภีร์ นำสวด ขับร้องเพลงสรรเสริญพระเจ้า เป็นภาษาของตนในทุกๆวันอาทิตย์ หรือวันอาทิตย์ที่พระสงฆ์ไม่สามารถไปถวายมิสซาได้
4. บรรดาผู้นำสวด และครูคำสอน จะสามารถอ่าน สวดภาวนา ขับร้องเพลง ตอบรับมิสซาเป็นภาษาของตนได้ และสามารถถ่ายทอดให้ชาวบ้านได้
5. คุณพ่อเจ้าอาวาสจะสามารถติดต่อกับชาวบ้านผ่านทางบรรดาผู้นำสวด และครูคำสอน รับรู้ถึงความเป็นไปด้านความเชื่อ ปัญหาที่เกิดขึ้น และหาทางแก้ไขปัญหาร่วมกัน

2. กองทุนคาทอลิกต่างๆในศูนย์

1. กองทุนเงินคาทอลิกช่วยเหลืองานศพ
2. กองทุนเงินคาทอลิกช่วยเหลือคริสตชนคนชรา
3. กองทุนเงินคาทอลิกกู้ยืมเพื่อการเกษตร

3. งานแพร่ธรรม/งานอภิบาลคำสอน

1. มิสซาบูชาขอบพระคุณในหมู่บ้านที่รับผิดชอบ อย่างน้อยเดือนละหนึ่งครั้ง ส่วนที่ศูนย์คาทอลิกแม่จันหรือวัดนักบุญสเตเฟน มีทุกวันอาทิตย์เวลา 09.00 น.
2. ซิสเตอร์ผู้ร่วมงานคณะธรรมทูต เข้าหมู่บ้านเพื่อสอนคำสอน หมู่บ้านละหนึ่งสัปดาห์
3. สอนคำสอนเด็กหอพักที่เชียงราย สัปดาห์ละหนึ่งครั้ง
4. มีการจัดกิจกรรมพิเศษในวันสำคัญทางศาสนา เช่น วันคริสตมาส วันปัสกา วันฉลองแม่พระได้รับเกียรติยกขึ้นสวรรค์ฯ

4. ค่ายคำสอนภาคฤดูร้อน

เนื่องด้วยการประกาศข่าวดีในเขตอำเภอแม่จัน จังหวัดเชียงรายกำลังเจริญงอกงามมีประมาณ 23 หมู่บ้านที่ยอมทิ้งศาสนาดั้งเดิม มายอมรับความเชื่อในคริสต์ศาสนา ซึ่งส่วนใหญ่แล้วบรรดาผู้ปกครองของเด็กและเยาวชนจะได้รับโอกาสในการเรียนคำสอน ร่วมพิธีกรรม มากกว่าเด็กและเยาวชน เนื่องจากเด็กและเยาวชนต้องไปศึกษาเล่าเรียนตามที่ต่างๆ ต่างอำเภอ หรือต่างจังหวัดบ้าง จึงไม่มีโอกาสได้เรียนคำสอน อีกทั้งมีเด็กและเยาวชนบางคนต้องการเรียนรู้เกี่ยวกับคำสอน และรู้จักพระเจ้า แม้ว่าในครอบครัวของตนยังนับถือศาสนาดั้งเดิมอยู่ ดังนั้นในช่วงปิดภาคเรียนนี้ บรรดาเด็กและเยาวชนกลับมาบ้านของตน จึงเป็นโอกาสดีที่จะให้พวกเขาได้เรียนคำสอน ศึกษาพระคัมภีร์ และร่วมพิธีกรรม

วัตถุประสงค์ของโครงการ

1. เพื่อบรรดาเด็กและเยาวชนจะได้เรียนรู้คำสอนอันเป็นชีวิตของคริสตชนอย่างลึกซึ้งมากขึ้น
2. เพื่อบรรดาเด็กและเยาวชนจะได้นำคำสอนที่ได้เรียนรู้ ไปประยุกต์ใช้ในการดำเนินชีวิตประจำวันได้อย่างดี
3. เพื่อบรรดาเด็กและเยาวชนบางคนที่มีความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับคำสอนของคริสตชนอย่างลึกซึ้งแล้ว จะได้ก้าวหน้าในชีวิตคริสตชน โดยอาศัยศีลศักดิ์สิทธิ์ต่างๆ
4. เพื่อบรรดาเด็กและเยาวชนจะสามารถประยุกต์พระวาจาของพระเจ้าไปใช้ในชีวิตประจำวันของตนเอง และสามารถแบ่งปันให้คนอื่นได้