ประวัติความเป็นมาศูนย์คาทอลิก อ.เชียงของ
วัดพระตรีเอกภาพ (วัดคาทอลิกบ้านทุ่งพัฒนา)
97/1 หมู่ 13 บ้านทุ่งพัฒนา ต.เวียง อ.เชียงของ จ.เชียงราย 57140
คุณพ่อแฮรี่ ทีล พระสงฆ์คณะพระมหาไถ่ ทำงานแพร่ธรรมกับชาวเขาเผ่าม้งในสังฆมณฑลเชียงใหม่ ได้แพร่ธรรมตามหมู่บ้านต่าง ๆหลายจังหวัดในภาคเหนือ หมู่บ้านทุ่งพัฒนาแต่เดิมขึ้นกับหมู่บ้านทุ่งทราย ตำบลเวียง อำเภอเชียของ จังหวัดเชียงราย อยู่ห่างจากตัวอำเภอเชียงของประมาณ 5 กิโลเมตร เป็นหมู่บ้านชาวม้งที่มีผู้สนใจศานาคริสต์และกลับใจมารับความเชื่อ 1 ครอบครัวในปีพ.ศ.2524 จากนั้นมีผู้กลับใจเพิ่มมากขึ้น เนื่องจากคุณพ่อแฮรี่ ทีล ต้องรับผิดชอบคริสตังค์ชาวม้งหลายหมู่บ้านหลายจังหวัดทั่วสังฆมณฑลเชียงใหม่ ในหนึ่งปีจะมีโอกาสไปเยี่ยมและทำมิสซาให้แต่ละหมู่บ้านเพียงครั้งหรือสองครั้งเท่านั้น แรกเริ่มนี้สวดและทำมิสซา ในบ้านของคริสตังค์ครอบครัวแรกที่กลับใจ ต่อมามีคริสตังค์เพิ่มมากขึ้นบรรดาสัตบุรุษอยากได้สถานที่สวดภาวนา และร่วมมิสซาจึงได้ปรึกษาคุณพ่อและจัดหาซื้อที่ดินในปีพ.ศ.2527 คุณพ่อได้ซื้อที่ดินประมาณ 7 ไร่ เป็นเงิน 35,000 บาท ต่อมาในเดือนเมษายนปีพ.ศ. 2531 จึงได้เริ่มสร้างสถานอภิบาลพระตรีเอกภาพในที่ดินแปลงนี้ เป็นอาคารไม้ชั้นเดียวยกพื้นสองหลังคู่กัน แต่ละหลัง กว้าง 6.50 เมตร ยาว 15 เมตรหลังแรกแบ่งด้านหน้า ใช้เป็นวัดน้อยกว้าง 6.50 เมตร 8 ยาว เมตร ส่วนด้านหลังเป็นห้องพักสำหรับพระสงฆ์เมื่อมาทำงาน อภิบาลในเขตนี้ อาคารหลังที่สองเป็นบ้านพักของครอบครัวครูสอนคำสอนและกั้นอีกห้องไว้เป็นที่พักสำหรับ ชาวบ้านทั่วไปที่ต้องการมาพักค้างคืนติดต่อธุรการงานต่างๆ ในปีพ.ศ.2539 มีคริสตังค์และผู้ที่เตรียมตัว รับศีลล้างบาป 130 คนประมาณกลางเดือนกุมภาพันธ์ 2535 คุณพ่อแฮรี่ทีลได้แบ่งเขตการปกครองเขตจังหวัดเชียงราย(ยกเว้นอำเภอเวียงป่าเป้า) ให้กับคณะธรรมทูตของสภาพระสังฆราชคาทอลิกแห่งประเทศไทย ทำงานแพร่ธรรมและอภิบาลต่อไป คุณพ่อ เปโตร รังสรรค์ ภานุรักษ์ ได้รับแต่งตั้งให้เป็นผู้รับผิดชอบเขตวัดพระตรีเอกภาพ ตั้งแต่กลาง เดือนกุมภาพันธ์พ.ศ.2535 ไปจนถึงปีพ.ศ. 2547 ได้ไปศึกษาที่อินเดียสองปี ในช่วงนี้ คุณพ่อ นิกร ประสูติแสงจันทร์ ได้รับแต่งตั้งเป็นเจ้าอาวาสแทนตั้งแต่ หลังจากเรียนจบแล้วได้รับการแต่งตั้งกลับมาเป็นเจ้าอาวาสที่นี่อีกตั้งแต่ มาจนถึงปัจจุบัน
วัดที่อยู่ในความรับผิดชอบของศูนย์มี 7 หลัง
1. วัดพระตรีเอกภาพ บ้านทุ่งพัฒนา ต.เวียง อ.เชียงของ จ.เชียงราย (พ.ศ. 2531)
2. วัดอัครเทวดามีคาแอล บ้านขุนห้วยแม่เปา ต.ขุนเปา อ.พญาเม็งราย จ.เชียงราย (พ.ศ. 2533)
3. วัดครอบครัวศักดิ์สิทธิ์ บ้านทุ่งนาน้อย ต.เวียง อ.เชียงของ จ.เชียงราย (พ.ศ. 2535)
4. วัดอัครเทวดาราฟาแอล. บ้านใหม่สุขสันต์ ต.ตาดควันอ.พญาเม็งราย จ.เชียงราย(พ.ศ.2537)
5. วัดนักบุญยอแซฟ บ้านสองพี่น้อง(ห้วยตุ๊) ต.ริมโขง อ.เชียงของ จ.เชียงราย (พ.ศ. 2543)
6. วัดอัครเทวดาคาเบรียล บ้านกระแล ต.ขุนเปา อ.พญาเม็งราย จ.เชียงราย (พ.ศ. 2546)
7. วัดมารดาพระหรรษทาน บ้านธารทอง ต.แม่เงิน อ.เชียงแสน (พ.ศ. 2551)
ที่เหลืออีก 7 หมู่บ้านยังไม่มีวัดแต่ได้ใช้บ้านของชาวบ้านเป็นที่ชุมนุมสวดภาวนาหรือทำมิสซา รวมจำนวน คาทอลิก 540 คนและเตรียมรับศีลล้างบาป 262 คน
หมู่บ้านที่อยู่ในความรับผิดชอบของศูนย์คาทอลิกเชียงของ มี 14 หมู่บ้าน
1. บ้านทุ่งพัฒนา ต.เวียง อ.เชียงของ
2. บ้านทุ่งนาน้อย ต.เวียง อ.เชียงของ
3. บ้านห้วยกอก/ขมุ ต.เวียง อ.เชียงของ
4. บ้านห้วยเย็น/ขมุ ต.เวียง อ.เชียงของ
5. บ้านม่วงกาญจน์ ต.ริมโขง อ.เชียงของ
6. บ้านกิ่วกาญจน์/ม้ง+ลาหู่ ต.ริมโขง อ.เชียงของ
7. บ้านสองพี่น้อง(ห้วยตุ๊)/ ขมุ + อาข่า ต.ริมโขง อ.เชียงของ
8. บ้านเวียงหมอก ต.ห้วยซ้อ อ.เชียงของ
9. บ้านธารทอง ต.แม่เงิน อ.เชียงแสน
10. บ้านขุนห้วยแม่เปา ต.ขุนเปา อ.พญาเม็งราย
11. บ้านกระแล ต.ขุนเปา อ.พญาเม็งราย
12. บ้านใหม่สุขสันต์ ต.ตาดควัน อ.พญาเม็งราย
13. บ้านม้งแปดหลัง ต.เทอดไท อ.แม่ฟ้าหลวง
14. บ้านม้งเก้าหลัง ต.เทอดไท อ.แม่ฟ้าหลวง
งานศูนย์คาทอลิกเชียงของ 1 (วัดพระตรีเอกภาพ )
งานแพร่ธรรมและงานอภิบาล
งานอภิบาลและแพร่ธรรมกับกลุ่มชาติพันธ์ชาวม้งและกลุ่มชาติพันธ์ต่างๆ ได้ดำเนินงานและจัดทำโครงการต่างๆเพื่อสนับสนุนส่งสริมงานแพร่ธรรม การอภิบาล และงานสังคมสงเคราะห์โดยมี
มีหอพักนักเรียนระดับชั้นประถมป.1-ป.6 ประมาณ 20-40 คน
- การสอนคำสอนภาคฤดูร้อนแก่เด็กเยาวชน
- เตรียมคริสตชนสำหรับการรับศีลศักดิ์สิทธิ์ต่างๆ
- โครงการส่งเสริมชีวิตครอบครัว
- การฟื้นฟูคริสตชนไทย – ลาว ร่วมกับสังฆมณฑลเชียงใหม่
- การช่วยเหลือผู้ติดเชื้อเขตอ.เชียงของและใกล้เคียงสำหรับบุคคลในท้องถิ่น
- ช่วยเหลือด้านการศึกษา สุขภาพอนามัย อาชีพส่งเสริมสถาบันครอบครัวและชุมชนให้เข้มแข็ง
การสนับสนุนชาวบ้านให้มีส่วนร่วมในงานแพร่ธรรมและงานอภิบาลตามบทบาทหน้าที่ โดยได้ตั้งกลุ่มกิจกรรมคาทอลิกต่างๆ เช่น กลุ่มวินเซนต์เดอปอลฯ กลุ่มแม่บ้าน กลุ่มสวดภาวนา กลุ่มส่งเสริมชีวิตครอบครัวกลุ่มครูและผู้ช่วยสอนคำสอนการให้การสงเคราะห์ช่วยเหลือบรรเทา ความทุกข์ร้อนของคนยากจน การส่งเสริมและพัฒนาคุณภาพชีวิตด้านต่างๆด้วยการให้ความร่วมมือ กับหน่วยงานของภาครัฐ ภาคองค์กรปกครองท้องถิ่น และภาคเอกชนที่สัมพันธ์เกี่ยวข้อง โดยยึดจิตตารมณ์พระวรสารเป็นหลักในการปฏิบัติงานและการใช้ชีวิตอยู่กับชาวบ้านอย่างเป็น น้ำหนึ่งใจเดียวกัน
งานแพร่ธรรมพิเศษในฝั่งลาว
ตั้งแต่เริ่มต้นในการทำงานแพร่ธรรมของธรรมทูตกลุ่มแรก คณะผู้ใหญ่ของคณะธรรมทูต ได้มอบหมายให้ศูนย์แห่งนี้ใช้เป็นฐานที่มั่นสำคัญสำหรับข้ามไปช่วยเหลือกลุ่มคริสตชนในเขต แขวงบ่อแก้ว ของมิสซังหลวงพระบาง ในสปป.ลาว ซึ่งขาดพระสงฆ์ทำงานอภิบาลมาตั้งแต่ปี ค.ศ.1975 ทางศูนย์ได้พยายามติดต่อกับคริสตชนเหล่านี้และได้เริ่มจัดกิจกรรมต่างๆเริ่มตั้งแต่ปี ค.ศ. 1994 มาจนถึงปัจจุบันนี้ (ในแขวงบ่อแก้ว ประเทศลาว มีประมาณ 28 หมู่บ้าน มีวัดน้อย 8 แห่ง บ้านห้วยจ๊อด/ไทลื้อ, บ้านปากฮาวใต้/ไทดำ, บ้านน้ำฮอด/ขมุ, บ้านยางใต้/ลาหู่, บ้านสีมงคล/ลาหู่, บ้านปานะ-น้ำยอน/ลาหู่, บ้านดอนแก้ว/ลาหู่, บ้าน /อาข่า หมายเหตุ ในปี พ.ศ. 2551 เท่าที่ได้สำรวจ สถิติคริสตังค์เขตมิสซังหลวงพระบางมี ประมาณ 3,800 คน คริสตชนกลุ่มใหญ่อาศัยอยู่ในแขวง บ่อแก้วประมาณ 3 พันคน อีกประมาณ 800 คน อาศัยอยู่ในแขวงไชยบุรีกับหลวงพระบางและ กระจัดกระจายในแขวงอื่นๆ ) พระคุณเจ้า ตีโต บรรจงท้อปะยงได้ฝากคริสตชนกลุ่มนี้ไว้ในการ อภิบาลของศูนย์และได้อนุญาตให้ดำเนินกิจกรรมต่างๆและการสอนคำสอนเพื่อโปรดศีลล้างบาปและศีลกำลัง ซึ่งรอคอยมาเป็นเวลานานหลายปี ไ ด้ส่งซิสเตอร์เอเมลดา ราชจำปี เข้าไปเยี่ยมและสอน คำสอนกลุ่มคริสตชน และมีโครงการให้ผู้นำหมู่บ้านต่างๆข้ามมาฝั่งไทยเพื่อเรียนและกลับไปสอน คำสอนตามหมู่บ้านเพื่อเตรียมรับศีลศักดิ์สิทธ์ในช่วงปาสกา ปี 2009
งานอภิบาลกลุ่มคริสตชนในฝั่งประเทศลาว
งานศูนย์คาทอลิกเชียงของ ศูนย์ที่ 2
ผู้รับผิดชอบศูนย์คาทอลิกเชียงของ 2 ค.พ.มีคาแอล สุริยัน ว่องไว (ผู้ร่วมงานTMS)
- เป็นสถานที่ฝึกอบรมและจัดกิจกรรมต่างๆ
- เป็นศูนย์อภิบาลผู้ป่วยและญาติ เป็นที่ตั้งสำนักงานชมรมอุ่นไอรัก ร่วมกับ รพ.สมเด็จพระยุพราช เชียงของ (พ.ศ.2538- ปัจจุบัน)
- อภิบาลผู้ติดเชื้อ เอช ไอ วี และผู้ที่ได้รับผลกระทบจากปัญหานี้
- หอพักนักเรียนระดับชั้นมัธยมด้น
- มีศาลาที่พักฌาปนกิจศพ
งานอภิบาล และแพร่ธรรม
- โรงพยาบาลสมเด็จพระยุพาราช อ.เชียงของ การติดตามเยี่ยมเยียนผู้ป่วยทั้งในฝั่งไทย และฝั่งลาว
- ดูแลอุปกรณ์ที่พัก ที่นอนสำหรับผู้ป่วยและญาติที่มาติดต่อขอความช่วยเหลือ
- ดูแลถวายมิสซาที่หมู่บ้านกิ่วกาญจน์ (ม้ง ,ลาหู่ ) ประจำทุกวันอาทิตย์
- ดูแลถวายมิสซาที่หมู่บ้านสองพี่น้อง ห้วยตุ๊ (อาข่า ) ประจำทุกวันอาทิตย์
- สลับกับอาทิตย์เว้นอาทิตย์ เตรียมโครงการสอนคำสอนในหมู่บ้านต่าง ๆ
งานแพร่ธรรมในฝั่งลาว
ในปัจจุบัน การติดตามเยี่ยมเยียนคริสตชนที่ฝั่งลาว จากที่ค.พ.รังสรรค์ได้ทำไว้ทุกหมู่บ้าน อาทิ ห้วยจอก ปากฮากใต้ ทุ่งเบี้ย ห้วยทรายใต้ น้ำฮอดใต้ ไม้ยาง ไชยเจริญ น้ำตอย ไม้เฮี้ย ปางปอด ภูหวาน เมืองห้วยทราย แขวงบ่อแก้ว (ลาว) ดอนพร้าว สามารถทำพิธีกรรมได้โดยแอบทำ เช่นการเจิมศีลศักดิ์สิทธิ์ให้กับผู้ป่วย ไม่สามารถประกอบพิธีมิสซา เพราะทางการยังไม่อนุญาติ สิ่งที่ทำได้ในเวลานี้คือการเยี่ยมเยียนชาวบ้านให้กำลังใจ นำสวดภาวนาได้บ้าง จัดทีมสลับผลัดเปลี่ยนกันเข้าไปในฝั่งลาว
ในเวลาเดียวกันจัดโครงการอบรมผู้นำสวดเป็นผู้นำคริสตชนแต่ละหมู่บ้านที่ฝั่งลาวเข้ามาเมืองไทย ระยะเวลาที่จัดอบรมทำได้ 1 อาทิตย์ เพื่อรับการอบรมสอนคำสอนเตรียมให้เป็นผู้นำสวด และเพื่อกลับไปช่วยสอนชาวบ้านให้สามารถรับศีลศักดิ์ต่าง ๆได้ สถานการณ์ในฝั่งลาวค่อย ๆ จะดีขึ้น ทางการลาว พอที่จะรับกลุ่มคาทอลิกได้บ้าง ตามหมู่บ้านต่าง ๆมีวัด 3 หลังที่ยังเหลืออยู่
ผู้นำคริสตชนฝั่งลาวรับการอบรมคำสอน ที่ศูนย์ 2